Home / Lutherencyclopedie / Nationaalsocialisme

Nationaalsocialisme

Het nationaalsocialisme beriep zich op grond van drie aspecten op het werk van Luther: de persoon van Luther als grondtype van de Duitser, de verweving van de anti-Joodse uitspraken van Luther met het nationaalsocialistische rassenideologie en de discussie om de orde van Wet en Evangelie in betrekking op de zogenoemde tweerijkenleer. Al in 1933 op de 450ste geboortedag van Maarten Luther zijn er veel voordragen die Maarten Luther in verband brengen met het nationaalsocialisme. Zo stelt de Duitse hoogleraar Hans Rückert (1901-1974), vanaf 1931 professor in de kerkgeschiedenis in Tübingen, dat het reformatorische christendom dicht bij het nationaalsocialisme staat. Door deze houding komt een theologisch aanpassingsproces op gang, waarbij men openstaat voor het nationaalsocialisme, de volksideologie en het rassendenken.

Vooral ook worden de geschriften van Luther naar voren gehaald die gericht zijn tegen de Joden. Het door Luther ontdekte Evangelie zou een antwoord zijn op zijn specifiek Duitse karakter. Het Lutherse christendom zou een nieuwe synthese van Germanendom en christendom zijn.

(Bron: V. Leppin & G. Schneider-Ludorff (red.), Das Luther-Lexikon (Regensburg: Bückle & Böhm 2014), 437-438)